Cầu trục là gì? Các loại cầu trục phổ biến 2025

Đăng lúc: 08-05-2025 04:49:25 PM - Đã xem: 8

Cầu trục, với khả năng xử lý linh hoạt từ những khối vật liệu nhỏ đến thiết bị siêu trọng, đã trở thành thiết bị không thể thiếu tại nhà xưởng, kho bãi, bến cảng và các công trình xây dựng lớn. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cầu trục là gì, các dòng cầu trục phổ biến, ứng dụng thực tế trong công nghiệp, tiêu chí lựa chọn phù hợp và xu hướng công nghệ cầu trục hiện đại năm 2025.

Khái niệm cầu trục

Cầu trục hay cẩu trục (tiếng Anh: Overhead Crane hoặc Bridge Crane) là thiết bị cơ khí chuyên dùng trong công nghiệp, được thiết kế để nâng hạ, di chuyển vật nặng trong không gian cố định của nhà xưởng, bãi tập kết hoặc khu công nghiệp. Với khả năng xử lý linh hoạt các khối lượng từ vài trăm kilogram đến hàng trăm tấn, cầu trục đóng vai trò thiết yếu trong việc tối ưu hóa dây chuyền sản xuất, vận chuyển và lắp đặt thiết bị nặng. Không chỉ giúp giảm thiểu sức lao động thủ công, cầu trục còn đảm bảo an toàn lao động và nâng cao năng suất làm việc, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp sản xuất hiện đại.

Cầu trục được cấu thành từ ba bộ phận chính:

• Kết cấu thép (dầm chính, dầm biên, cột trụ): Tạo thành khung chịu lực và hệ thống chuyển động.

• Thiết bị nâng hạ (pa lăng hoặc tời điện): Đảm nhiệm chức năng nâng và hạ vật nặng.

• Hệ thống điều khiển (điện điều khiển, thiết bị an toàn): Cho phép người vận hành điều khiển từ xa hoặc bằng tay cầm điều khiển.

Thiết bị nâng hạ thường di chuyển trên xe con (hoist trolley), chạy dọc trên dầm chính. Cầu trục vận hành chủ yếu bằng động cơ điện, có thể được lắp đặt trong nhà (indoor crane) hoặc ngoài trời (outdoor crane) tùy vào nhu cầu sản xuất. Với dải tải trọng từ 1 tấn đến 500 tấn, cầu trục hiện đại có thể đáp ứng linh hoạt cho nhiều ngành nghề từ nhẹ đến nặng.

Các thiết bị đi kèm cầu trục

Tùy vào tính chất hàng hóa và nhu cầu nâng hạ cụ thể, cầu trục có thể trang bị thêm các thiết bị phụ trợ nhằm mở rộng chức năng, nâng cao hiệu quả công việc:

• Kẹp cuộn (móc C): Chuyên dùng nâng hạ cuộn thép, cuộn tôn trong nhà máy thép, cơ khí chế tạo.

• Gầu ngoạm: Dùng để bốc xếp vật liệu rời (quặng, cát, sỏi, phế liệu, gỗ) trong ngành khai khoáng, thủy điện, luyện kim.

• Mâm từ (Electromagnetic Lifter): Dùng từ trường để nâng phôi thép, tấm thép hoặc phế liệu kim loại trong xưởng luyện thép hoặc gia công cơ khí.

• Dầm nâng (Spreader Beam): Giúp nâng đồng thời nhiều điểm hoặc hàng hóa có kích thước dài, dễ cong vênh như dầm thép, ống thép, kết cấu thép.

Ưu điểm khi sử dụng cầu trục

• Tối ưu hóa không gian làm việc: Cầu trục hoạt động trên cao nên không chiếm dụng diện tích mặt bằng, giúp tận dụng tối đa không gian sản xuất.

• Nâng cao hiệu suất lao động: Xử lý vật nặng nhanh chóng, chính xác, an toàn hơn so với phương pháp thủ công hoặc xe nâng.

• Tăng tính an toàn: Giảm thiểu rủi ro tai nạn lao động khi nâng vật nặng hoặc hàng hóa cồng kềnh.

• Tiết kiệm chi phí lâu dài: Giảm nhân công, hạn chế hư hỏng hàng hóa và giúp tăng tuổi thọ thiết bị nhờ vận hành ổn định.

Các loại cầu trục phổ biến năm 2025

Trên thị trường hiện nay, cầu trục được phân chia thành nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào kết cấu, đặc điểm kỹ thuật, môi trường sử dụng và công năng. Dưới đây là các dòng cầu trục phổ biến và được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay:

1. Cầu trục dầm đơn (Single Girder Overhead Crane)
   Cầu trục dầm đơn có kết cấu gồm một dầm chính hình chữ I hoặc dạng hộp. Thiết bị nâng hạ (pa lăng hoặc tời điện) di chuyển phía dưới dầm chính. Ưu điểm của loại này là trọng lượng nhẹ, chi phí đầu tư thấp, lắp đặt nhanh chóng và phù hợp cho nhà xưởng có tải trọng vừa phải (1-20 tấn). Ứng dụng chủ yếu trong nhà máy lắp ráp, xưởng cơ khí nhỏ, nhà kho, phân xưởng sản xuất vừa và nhỏ.

2. Cầu trục dầm đôi (Double Girder Overhead Crane)
   Được cấu tạo từ hai dầm chính song song, cầu trục dầm đôi có khả năng chịu tải lớn (thường từ 5 – 500 tấn), khẩu độ rộng và chiều cao nâng lớn hơn so với dầm đơn. Xe con hoặc pa lăng chạy phía trên hai dầm giúp tối ưu hóa không gian nâng hạ. Loại này phù hợp với nhà xưởng lớn, nhà máy thép, nhà máy sản xuất thiết bị nặng, xưởng đóng tàu và khu công nghiệp quy mô lớn.

3. Cầu trục dầm hộp (Box Girder Crane)
   Dầm chính được chế tạo dạng hộp kín giúp tăng cứng vững, chống vặn xoắn và chịu được tải trọng cao. Cầu trục dầm hộp thường là cấu hình dầm đôi, dùng cho những công trình yêu cầu khẩu độ lớn, tải trọng nặng và tần suất sử dụng cao. Thường gặp trong nhà máy luyện kim, xưởng sản xuất thiết bị công nghiệp nặng hoặc cảng biển.

4. Cầu trục dầm giàn (Gantry Crane)
   Được thiết kế với hệ dầm ngang đặt trên hai chân cột chạy trên ray dưới mặt đất. Cầu trục dầm giàn có thể vận hành linh hoạt ngoài trời, không phụ thuộc vào kết cấu nhà xưởng. Tải trọng từ 5 – 200 tấn, phù hợp với bãi container, kho thép, xưởng đóng tàu, công trường xây dựng và bến bãi ngoài trời.

5. Cầu trục bán dầm giàn (Semi-Gantry Crane)
   Loại cầu trục này chỉ có một bên chân cột, bên còn lại gối lên dầm chạy treo cố định trên tường hoặc kết cấu nhà xưởng. Giải pháp tối ưu khi cần kết hợp sử dụng trong không gian hạn chế hoặc kết cấu nhà xưởng không đồng đều.

6. Cầu trục chữ A (Portal Gantry Crane)
   Có hình dạng giống chữ A, được lắp đặt trên bánh xe giúp di chuyển linh hoạt. Cầu trục chữ A thường dùng tại các cảng biển, bãi tập kết container hoặc kho bãi vật liệu xây dựng nhờ khả năng chịu tải lớn và tính cơ động cao.

7. Cẩu tháp (Tower Crane)
   Là loại cầu trục cố định chuyên dùng tại công trường xây dựng cao tầng, cầu đường, nhà máy lắp ráp quy mô lớn. Cẩu tháp có khả năng nâng vật nặng lên độ cao lớn, vươn xa với độ an toàn cao, tải trọng từ 5 đến 60 tấn.

8. Cầu trục xếp (Stacker Crane)
   Được sử dụng chủ yếu trong hệ thống kho tự động (AS/RS – Automated Storage and Retrieval System). Cầu trục xếp di chuyển dọc theo các lối đi trong kho hàng cao tầng, dùng để cất giữ và lấy hàng hóa nhanh chóng, chính xác, tiết kiệm diện tích và tối ưu hóa quy trình lưu kho.

Ứng dụng của cầu trục trong công nghiệp

Cầu trục hiện nay đóng vai trò không thể thay thế tại hầu hết các ngành công nghiệp trọng điểm:

• Ngành sản xuất thép, cơ khí chế tạo: Nâng phôi thép, cuộn tôn, khuôn mẫu, thiết bị cơ khí nặng

• Ngành điện lực, thủy điện: Nâng tổ máy phát, tua-bin, máy biến áp

• Ngành khai khoáng: Vận chuyển quặng, than, cát, sỏi bằng gầu ngoạm hoặc mâm từ

• Ngành đóng tàu: Di chuyển tấm thép lớn, module tàu, máy móc lắp ráp

• Ngành xây dựng: Nâng cốt thép, bê tông, cốt pha, thiết bị công trình

• Ngành logistics, kho bãi: Xếp dỡ container, pallet hàng hóa, hệ thống kho tự động

• Ngành hóa chất, dầu khí: Xử lý thiết bị áp lực, bồn chứa lớn

• Ngành chế tạo ô tô, lắp ráp thiết bị: Di chuyển linh kiện, cụm thiết bị lớn

Các tiêu chí lựa chọn cầu trục phù hợp
Để lựa chọn cầu trục đúng nhu cầu và tối ưu hóa đầu tư, doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ các tiêu chí sau:

• Tải trọng nâng thực tế và dự phòng

• Chiều cao nâng, khẩu độ và chiều dài ray di chuyển

• Tần suất và cường độ vận hành

• Đặc điểm hàng hóa (kích thước, hình dạng, trọng lượng, tính chất)

• Điều kiện môi trường làm việc (nhiệt độ, độ ẩm, hóa chất, bụi bẩn)

• Không gian nhà xưởng hoặc khu vực lắp đặt

• Yêu cầu về tốc độ nâng và di chuyển

• Tiêu chuẩn an toàn, chất lượng, xuất xứ thiết bị

• Ngân sách đầu tư và chi phí vận hành lâu dài

Thông tin liên hệ đơn vị thiết kế thi công lắp đặt cầu trục tại Bình Dương

Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp nâng hạ an toàn, bền bỉ và hiệu quả, Công ty TNHH Thương Mại Cơ Khí Và Thiết Bị Đức Phát chính là lựa chọn hàng đầu. Với hơn 700 công trình đã triển khai, cùng sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế, chúng tôi cam kết mang đến chất lượng vượt trội, dịch vụ tận tâm và giá thành cạnh tranh.

Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và báo giá chi tiết các sản phẩm và dịch vụ tại Cơ khí Đức Phát. Các tư vấn viên chuyên nghiệp của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng với sự tận tâm và trách nhiệm cao nhất để quý khách nhanh chóng tìm ra sản phẩm và dịch vụ phù hợp nhất.